ارزیابی مدل های کریجینگ جهانی در میان یابی بارش و دماهای اصلی و تعیین تناسب اقلیمی اراضی زراعی استان گلستان به ‌منظور کشت گندم و باقلای پاییزه با استفاده از GIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشگاه علوم کشاورزیو منابع طبیعی گرگان

3 کارشناس ارشد اداره منابع طبیعی استان گلستان

4 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

چکیده

در این پژوهش با استفاده از مدل­های مختلف روش میان­یابی کریجینگ جهانی، تغییرات مکانی دماهای کمینه، متوسط، بیشینه و بارش در محدوده اراضی زراعی استان گلستان در سال 1393 مورد ارزیابی قرار گرفت. به ­این منظور از اطلاعات بلند مدت 51 ایستگاه­ هواشناسی سینوپتیک و باران‌سنجی استان گلستان و32 ایستگاه­ هواشناسی سینوپتیک استان‌های گلستان، مازندران، سمنان و خراسان شمالی به ‌ترتیب در میان‌یابی بارش و دما استفاده شد. میانگین دما و مجموع بارش برای هر ماه نیز در طول سال محاسبه شد. لایه نهایی هر یک از دماهای کمینه، متوسط، بیشینه و بارش با استفاده از همپوشانی لایه­های به‌دست آمده برای هر ماه، تهیه شد. بر اساس نتایج میان­یابی مشخص شد که ماه­های مرداد و دی به ­ترتیب گرم­ترین و سردترین ماه‌های سال و ماه‌های فروردین و تیر به ­ترتیب پربارش­ترین و کم­بارش­ترین ماه­های سال بودند. پس از طبقه­بندی لایه­های به‌ دست آمده بر اساس اطلاعات تناسب محیطی گندم و باقلای پاییزه، مشخص شد که اراضی زراعی استان گلستان از دیدگاه دمای بیشینه و کمینه برای کشت این گیاهان محدودیت نداشت و در طبقه خیلی‌مناسب قرار گرفت. با روی ­هم­گذاری لایه­های طبقه‌بندی شده‌ بارش، دمای کمینه، متوسط و بیشینه، نقشه تناسب اقلیمی برای هر یک از گیاهان گندم و باقلا تهیه شد و نتایج آن حاکی از­ این بود که از کیفیت تناسب اراضی از سمت جنوب به شمال و از غرب به شرق استان، کاسته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Universal Kriging Models to Interpolate Rainfall and Temperature and Determination of Climatic Suitability of Golestan Province Crop Lands to Sow Winter Wheat and Faba bean using GIS

نویسندگان [English]

  • Saeed Mahmoudan 1
  • Behnam Kamkar 2
  • Omid Abdi 3
  • Naser Bagherani 4
1
2
3
4
چکیده [English]

In this research, the spatial variation of minimum, mean and maximum temperature and precipitation were assessed in crop lands of Golestan province using different universal Kriging models in 2014. For this purpose, the long term data of 51 synoptic stations and rain recording stations of Golestan province were used. The long term recorded data of 32 synoptic stations of Golestan, Mazandaran, Semnan and North Khorasan provinces were used to interpolate the minimum, mean and maximum temperature and raining. Average temperature and total rain for every month during the year was also calculated. Final temperature and rain related layers were provided using overlay function for each month. According to interpolation results, July and November were the warmest and coldest months of the year, respectively. Also March and June are the most and the least rainy months of the year, respectively. After classification of  layers according to ecological requirements of  winter wheat and faba bean, we found that crop lands of Golestan province has no limitation for sowing winter wheat and faba bean with respect to maximum and minimum temperatures and placed in very suitable classification. With overlay of classified layers of rainfall, minimum, mean and maximum temperature, suitability map for climatic requirements of each crop was provided. Results showed that suitability decreased from west to east and south to north of Golestan province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate
  • Zoning
  • land evaluation
  • interpolation