برآورد کارکرد مخلوط کنجد- لوبیا چشم بلبلی با استفاده از شاخص های رقابت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه زابل

چکیده

در اکوسیستم­های طبیعی، جوامع گیاهی متشکل از گونه­های گیاهی با خصوصیات متفاوت، زیست توده بیشتری را نسبت به جوامع با تنوع کمتر، تولید می­کنند. تصور می­شود که این افزایش تولید در زیست توده گیاهی، به دلیل استفاده بهتر از منابعی همچون مواد غذایی و آب ­باشد. همچنین قابل ذکر است که عملکرد در کشت مخلوط، به الگوهای کاشت گونه­های مخلوط در برهمکنش با شرایط رشد بستگی دارد. در همین راستا، به منظور بررسی رفتار رقابتی و سودمندی کشت مخلوط کنجد-لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی در شهرستان فسا در سال 1393انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سیستم کاشت عبارت از کشت خالص کنجد، کشت خالص لوبیا چشم بلبلی، کشت مخلوط 50:50، کشت مخلوط 25:75 و کشت مخلوط 75:25 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بود. نتایج آزمایش حاکی از مقادیر بالاتر شاخص­های LER و AYL برای مخلوط 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بود که این امر نشان دهنده مزیت این مخلوط در استفاده از منابع محیطی در مقایسه با دیگر نسبت­های کاشت است. مقادیر جزیی شاخص­های A،CR  و AYL برای کنجد بالاتر از لوبیا چشم بلبلی بود که این امر حکایت از قدرت رقابت بالاتر کنجد در مخلوط داشت. به طور کلی، نتایج ارزیابی شاخص­های سودمندی و رقابت حاکی از برتری کشت مخلوط 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بر کشت خالص بود. بنابراین، با توجه به نتایج به نظر می‌رسد که نسبت کاشت 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی به واسطه کارایی بالا در استفاده از منابع، می‌تواند افزایش بهره‌وری تولید را در راستای کشاورزی پایدار به دنبال داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Sesame-Cowpea Intercrops Function by Competition Indices

نویسندگان [English]

  • Jasem Aminifar
  • Mahmoud Ramroudi
  • Mohammad Galavi
  • GholamReza Mohsenabadi
چکیده [English]

In natural ecosystems, plant communities composed of functionally diverse species produce more biomass overall than less diverse communities. This increased biomass production is thought to occur due to complementary use of resources such as nutrients and water. Also yields in intercrops depend on planting patterns of the mixed species in interaction with local growing conditions. In order to assessment of advantage and competitive behavior in sesame-cowpea intercrops, five planting systems included sole sesame, sole cowpea, 50:50 sesame-cowpea intercropping, 75:25 sesame-cowpea intercropping and 25:75 sesame-cowpea intercropping were compared, using randomized complete block design during 2014. Intercropping indices revealed that, LER and AYL were greater for the 50:50 sesame-cowpea mixtures indicating that in these systems, there was an advantage of intercropping for exploiting the resources of the environment. CR, A and AYL partial values were greater for sesame than cowpea indicating that sesame was more competitive partner than cowpea. In general, according to the competition indices, intercropping of 50:50 sesame-cowpea compared to monoculture plots was highly productive. The results indicate that intercropping of 50:50 sesame-cowpeas through maximum efficient acquisition of resources could raise the productivity toward sustainable agriculture. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • cowpea
  • cropping systems
  • productivity
  • sesame
  • yield