اثر خاک ورزی حفاظتی و تناوب گیاهی بر عملکرد گندم دیم و جمعیت علف های هرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان

چکیده

گندم دیم یکی از محصولات مهم در غرب ایران به خصوص استان همدان می باشد. اطلاعات کمی در خصوص موفقیت آمیز بودن بکارگیری تناوب‌های مختلف و سیستم­های خاک‌ورزی حفاظتی در شرایط دیم وجود دارد. بدین منظور تحقیقی جهت بررسی اثر چهارسیستم  خاک­ورزی در سه تناوب گیاهی بر جمعیت علف­های هرز  و عملکرد گندم در یک خاک لوم رسی سیلت دار در ایستگاه تحقیقاتی تجرک (شهرستان  کبودر آهنگ) انجام شد. سیستم­های خاک­ورزی  شامل (T1-  روش مرسوم یعنی گاوآهن برگرداندار+ سیکلوتیلر مجهز به غلطک)، T2- خاک‌ورزی مرکب (تیغه‌های قلمی + غلطک)،T3خاک‌ورزی مرکب ( تیغه‌های پنجه‌غازی + غلطک)و T4- کشت مستقیم با دستگاه عمیق کار دیم) در تناوب­های R1- آیش-گندم، R2- گندم-گندم و R3- نخود-گندم بود. این تحقیق در قالب طرح آزمایشی کرت­های خرد شده در سه تکرار اجرا شد. کرت اصلی، تناوب­های گیاهی و کرت فرعی، روش­های مختلف خاک­ورزی بودند. در حین آزمایش تراکم علف­های هرز اندازه­گیری شد. همچنین، عملکرد گندم تعیین شد. نتایج نشان داد که اثر تناوب گیاهی برعملکرد گندم معنی­دار نبود، ولی اثر روش­های مختلف خاک­ورزی بر عملکرد گندم معنی­دار شد و تیمار T3 بیشترین عملکرد گندم را در بین تیمارها داشت. اثر تناوب گیاهی و خاک­ورزی بر جمعیت علف هرز معنی­دار شد. روش خاک­ورزی T1و تناوب R2کمترین تراکم علف­هرز را در بین تیمارها داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Conservation Tillage and Crop Rotation on Dryland Wheat Yield and Weed Population

نویسندگان [English]

  • Ahmad Heidari
  • Hormoz Soltani
چکیده [English]

Dryland winter wheat (Triticum aestivum L.) is a major crop in the west region of Iran. Information is limited on the success of more intensive dryland cropping systems with conservation tillage management. An experiment was conducted to determine the effect of four tillage systems and three crop rotations on weed population and wheat yield on a silty clay loam in Tajarak Research Station (Kaboudarahang Township), Hamedan. This research was conducted in the form of a split plot experimental design with four tillage methods and three crop rotations in three replications. Main plots were three crop rotations including: (R1) fallow –wheat, (T2) wheat – wheat (T3) chickpea- wheat. Four tillage methods including (T1) conventional tillage (moldboard plow + cyclotiller equipped with roller), (T2) combination tiller (chisel plow equipped with roller), (T3) combination tiller (chisel plow equipped with roller) and (T4) dirct drilling were considered as sub plots. During growing season, weed density were measured. At the end of the growing season (harvesting time), wheat yield were measured. Tillage treatments had significant effect on wheat yield but crop rotations had not significant effect on wheat yield. T3 treatment had the higher yield between treatments. Tillage methods and crop rotations had significant effect on weed population.T1 treatment and R2 rotation had lower weed density between treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tillage
  • Direct drilling
  • Weed
  • Cold areas