بررسی اثر مراحل کنترل علف هرز بر شاخص‌های اکولوژیکی و عملکرد شوید تحت تأثیر تاریخ‌ کاشت در شرایط آب و هوایی شیروان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، گروه منابع طبیعی، تربت جام، ایران

3 مربی گروه باغبانی دانشگاه هرمزگان و دانشجوی دکتری بوم شناسی زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور ارزیابی تأثیر تاریخ کاشت شوید و زمان مدیریت علف‌های هرز در مراحل مختلف رشدی شوید بر تغییرات شاخص‌های اکولوژیکی علف‌های هرز بر اساس شاخص‌های تنوع و عملکرد کمی و کیفی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی شیروان در سال زراعی 91-1390 اجرا شد. فاکتورها شامل چهار تاریخ کاشت (اول دی، اول بهمن، اول اسفند و اول فروردین) و سه زمان کنترل علف‌های هرز شامل مرحله ظهور برگ حقیقی، شاخه‌دهی و تشکیل چتر شوید بودند. نمونه‌برداری از گونه‌های علف‌های هرز، در سه مرحله رشدی شوید قبل از وجین دستی صورت گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که علف‌های هرز تحت تأثیر تیمارهای تاریخ کاشت و مرحله کنترل قرار گرفتند؛ به طوری‌که گونه‌های پهن‌برگ (13 گونه) با دوره رشد یکساله (12 گونه) و دارای مسیر فتوسنتزی سه کربنه (16 گونه) غالب بودند. بیشترین فراوانی نسبی در مراحل اول، دوم و سوم نمونه‌برداری به ترتیب برای ترشک (53/16 درصد)، قدومه کوهی (53/23 درصد) و سلمه‌تره (57/28 درصد) حاصل گردید. در دو مرحله اول و دوم نمونه‌برداری تمام گونه‌های هرز دارای ضریب پایداری کمتر از 25 درصد بودند. در مرحله اول نمونه‌برداری، دامنه ضریب غالبیت بین 444/0 تا 952/0 بود، اما در مرحله دوم و سوم دامنه ضریب غالبیت به ترتیب به 789/2-626/0 و 698/1-958/0 افزایش یافت. اثر ساده و متقابل تاریخ کاشت و زمان کنترل علف‌های هرز بر عملکرد دانه و اسانس شوید معنی‌دار بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of Different Control Stages on Ecological Indices for Weeds and Yield Dill affected by Planting Dates under Shirvan Climatic Conditions

چکیده [English]

In order to evaluate the effects of planting dates and weed management time at different growth stages of dill on species diversity trends for weeds based on diversity indices, an experiment was performed as factorial layout based on a complete block design with three replications at the Agricultural Research Station, Shirvan College during growing season of 2011-2012. Factors were four planting dates such as 22nd December, 21st January, 20th February and 20th March and three weed control stages including the first true leaf, start of branching and beginning of flowering stages of dill. Weed samplings were done at three growth stages of dill before hand weeding. The results showed that the weeds affected by planting dates and control stages. So, broad leaves (13 weed species) with annual cycle (12 weed species) and C3 (16 weed species) were dominant. The highest relative frequencies for the first, second and third sampling stages were calculated in monk’s rhubarb (16.53%), corbcille (23.53%) and lamb’s-quarters (28.75%), respectively. All weed species had sustainable coefficient less than 25% for the first and the second stages. At the first sampling stage, dominant coefficient was 0.444-0.952% and these ranges were 0.626-2.789 and 0.958-1.698% for the first and the second sampling stages, respectively. The simple and interaction effects of planting date and weed management time were significant on seed yield and essential oil yield of dill.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Relative frequencies
  • Sustainable coefficient
  • Shannon- Weiner index
  • Margalef index
  • Seed yield